نتورک مارکتینگ چیست؟ از مفهوم تا واقعیت‌های پنهان بازاریابی شبکه‌ای

نتورک مارکتینگ یا بازاریابی شبکه‌ای، مدلی از فروش است که در آن افراد به‌صورت مستقل محصولات شرکتی را می‌خرند و با استفاده از مهارت‌های ارتباطی و قانع‌سازی، آن‌ها را به دیگران می‌فروشند. شاید در نگاه اول ساده به‌نظر برسد، اما واقعیت این است که این مسیر شغلی کاملا به توانایی افراد در ساختن شبکه‌ای موثر و اعتمادساز بستگی دارد. اگر به فکر ورود به دنیای بازاریابی شبکه‌ای هستید، مهم است که صرفا به وعده‌های تبلیغاتی بسنده نکنید. شناخت دقیق از نحوه عملکرد این مدل، آگاهی از ریسک‌ها و فرصت‌ها و دانستن راهکارهایی برای حفظ منافع شخصی، نقش حیاتی در موفقیت شما دارد. در این مقاله به زبان ساده توضیح می‌دهیم که بازاریابی شبکه‌ای چیست. تا انتها همراه ما باشید.

معنی نتورک مارکتینگ: خرید و فروش مستقل از شرکت‌ها

بازاریابی شبکه‌ای یا چند سطحی مدل غیرمتمرکزی از فروش محصولات است که در آن شرکت‌ها به جای استخدام تیم فروش تمام‌وقت، از فروشندگان مستقل بهره می‌برند. در این مدل، افراد محصولات را به‌صورت عمده از شرکت تولیدکننده خریداری کرده و سپس با استفاده از مهارت‌های شخصی خود اقدام به فروش آن‌ها می‌کنند. این فروش اغلب در جمع‌های کوچک و غیررسمی مثل مهمانی‌های خانگی یا جلسات معرفی محصول انجام می‌شود.

این مدل در حوزه‌های مختلفی دیده می‌شود؛ از لوازم آرایشی و پوشاک گرفته تا محصولات خانگی. نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که در بسیاری از شرکت‌های دارای مجوز بازاریابی شبکه‌ای، درآمد اصلی شرکت نه از فروش مستقیم به مصرف‌کننده، بلکه از فروش عمده به خودِ فروشندگان تامین می‌شود.

اگر قصد دارید وارد این فضا شوید، حتما باید پیش از هر اقدامی درباره ساختار شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای ایران تحقیق کنید. شرکت‌هایی که ساختار فروش شفاف و سودده برای فروشنده دارند، با مدل‌هایی مثل فروش مستقیم تفاوت‌های کلیدی دارند و شناخت این تفاوت‌ها در تصمیم‌گیری شما موثر است.

تاریخچه نتورک مارکتینگ و شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای

ریشه‌های بازاریابی شبکه‌ای به اوایل قرن بیستم در آمریکا بازمی‌گردد. یکی از نخستین نمونه‌ها، شرکت California Vitamin Company است که بعدها با نام نوتری‌لایت (Nutrilite) شناخته شد و در سال ۱۹۳۴ تاسیس شد. این ساختار شرکتی، مفاهیم فروش مستقیم و طرح‌های جبران خدمات چندلایه را معرفی کرد و پایه‌های بازاریابی شبکه‌ای مدرن را شکل داد. در سال ۱۹۵۹، برخی از توزیع‌کنندگان سابق نوتری‌لایت شرکت Amway را بنیان‌گذاری کردند که به یکی از پیشگامان این صنعت تبدیل شد و مدل MLM را توسعه و محبوب کرد. امروزه محیط کسب‌وکار همچنان بر تحول و استراتژی شرکت‌ها در این حوزه تاثیرگذار است.

در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، بازاریابی شبکه‌ای با رشد چشم‌گیری همراه شد و شرکت‌هایی مانند Herbalife و Mary Kay ظهور کردند. این شرکت‌ها از افزایش علاقه عمومی به حوزه‌هایی مانند سلامت، بهداشت و مراقبت‌های شخصی بهره بردند و شبکه‌های گسترده‌ای از توزیع‌کنندگان مستقل ایجاد کردند. در دهه‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ نیز با پیشرفت‌های فناورانه، ارتباطات و مدیریت شبکه‌های توزیع به شکل موثرتری انجام شد و دامنه فعالیت‌ها گسترش یافت.

نحوه عملکرد بازاریابی شبکه‌ای چگونه است و نتورکر چیست؟

در ساختار ایده‌آل بازاریابی شبکه‌ای، فروشندگان مستقل محصولاتی با کیفیت بالا را از شرکت خریداری کرده و با فروش آن‌ها به مصرف‌کننده نهایی، سود کسب می‌کنند. شرط موفقیت این مدل، وجود یک نیاز واقعی در بازار برای آن محصولات است؛ در غیر این صورت، چرخه فروش به‌زودی متوقف خواهد شد.

یکی از ویژگی‌های جذاب این ساختار برای فروشندگان، انعطاف‌پذیری در زمان و نحوه فعالیت است. آن‌ها خودشان تصمیم می‌گیرند چه زمانی و چگونه کار کنند. این در حالی‌ است که شرکت نیز از مزایای این ساختار بهره‌مند می‌شود، زیرا بدون صرف هزینه‌های تبلیغات گسترده یا استخدام نیروی فروش، محصولاتش را به بازار عرضه می‌کند.

بخشی از شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای در آمریکا و برخی از دیگر کشورها مانند ایران، از مدل چندسطحی یا بازاریابی چندلایه (MLM) استفاده می‌کنند. در این مدل هر فروشنده علاوه‌بر فروش محصول، می‌تواند با جذب افراد جدید، یک تیم فروش ایجاد کند. این فرآیند معمولا با فروش یک «بسته‌ شروع» به افراد تازه‌وارد آغاز می‌شود؛ بسته‌ای که شامل محصولات اولیه شرکت است.

وقتی فروشنده‌ جدید شروع به فروش می‌کند، بخشی از سود حاصل از فروش او به فرد جذب‌کننده تعلق می‌گیرد. همین مسئله، فروشندگان را به جذب نیروهای جدید تشویق می‌کند تا از فروش خود و تیمشان، کمیسیون دریافت کنند. اینجا دقیقا همان نقطه‌ای ا‌ست که تفاوت میان بازاریابی شبکه‌ای مشروع و مدل‌های شبه‌هرمی یا دروغ‌های نتورک مارکتینگ اهمیت پیدا می‌کند. اگر علاقه‌مند هستید بیشتر با انواع بازاریابی‌ها آشنا شوید، مطالعه این موضوع دید شما را وسیع‌تر می‌کند.

مزایای نتورک مارکتینگ؛ چرا نتورک مارکتینگ انقدر طرفدار دارد؟

اگر قصد دارید وارد آموزش نتورک مارکتینگ و مسیر فروش در بازاریابی شبکه‌ای شوید، خوب است بدانید این مدل کاری ممکن است مزایایی به همراه داشته باشد. فروشندگان در این ساختار معمولا به‌عنوان نیروی مستقل فعالیت می‌کنند و از طریق همکاری با یک شرکت، تجربه‌هایی متفاوت از فروش سنتی کسب می‌کنند. برای درک بهتر تفاوت این مدل با سایر سیستم‌های فروش، پیشنهاد می‌کنیم نگاهی به این مطلب هم داشته باشید: سیستم فروش چیست.

آزادی در زمان‌بندی و روش فروش نتورک مارکتینگ

یکی از مزایای مهم فعالیت در بازاریابی شبکه‌ای، انعطاف‌پذیری بالای آن در برنامه‌ کاری است. با وجود اینکه ممکن است شرکت قوانین مشخصی درباره نحوه فروش یا تبلیغ محصولات داشته باشد، اما در بسیاری موارد، فروشنده این اختیار را دارد که روش و زمان فروش را خودش تعیین کند.

شما می‌توانید تصمیم بگیرید که چقدر زمان برای فروش اختصاص دهید و بسته به شرایط‌تان، فروش حضوری، برگزاری جلسات معرفی یا حتی فروش آنلاین و تبلیغات اینترنتی را انتخاب کنید. استفاده از ابزارهایی مانند پیامک تبلیغاتی هم در این مسیر بازده فروش را افزایش می‌دهد و ارتباط مستمری با مخاطبان ایجاد می‌کند.

مزیت مهم نتورک مارکتینگ: فروش محصولاتی که به آن‌ها علاقه دارید

در دنیای بازاریابی شبکه‌ای، تنوع شرکت‌ها و محصولات بسیار بالاست؛ از لوازم آرایشی گرفته تا مکمل‌های تغذیه و ابزارهای خانگی. همین گستردگی باعث می‌شود بتوانید شرکتی را انتخاب کنید که محصولاتش با علایق و ارزش‌های شخصی‌تان همخوانی داشته باشد.

وقتی به چیزی که می‌فروشید واقعا باور داشته باشید، فرآیند فروش برایتان نه فقط راحت‌تر، بلکه لذت‌بخش‌تر هم می‌شود. این اشتیاق در رفتار و صحبت‌های شما نمایان می‌شود و دیگران را هم برای خرید محصول ترغیب می‌کند؛ در نتیجه، احتمال افزایش فروش و کمیسیون دریافتی‌تان بالا می‌رود. اگر به کارآفرینی علاقه‌مند هستید و می‌خواهید در حوزه‌ای فعالیت کنید که به آن باور دارید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله دیگر ما را در این باره که انواع کارآفرینی چیست، مطالعه کنید.

فرصتی برای گسترش روابط و شبکه‌سازی موثر؛ نتورک چیست؟

یکی از روش‌های رایج در بازاریابی شبکه‌ای، برگزاری مهمانی‌های معرفی محصول است؛ رویدادهایی که معمولا در جمع دوستان و آشنایان برگزار می‌شوند و فضای دوستانه و جذابی دارند. این جلسه‌ها نه فقط فرصتی برای نمایش محصولات، بلکه ابزار موثری برای تعامل، شناخت بهتر مخاطبان و ایجاد ارتباطات جدید هستند.

چنین رویکردی به فروش، باعث می‌شود شبکه ارتباطی شما به‌مرور گسترش پیدا کند. این شبکه ممکن است زمینه‌ساز فروش‌های آینده، جذب مشتریان جدید یا حتی ایجاد تیم فروش باشد. آشنایی با مفاهیم پایه‌ای بازاریابی دیجیتال نیز به شما کمک می‌کند تا از این شبکه به‌صورت هوشمندانه‌تری بهره ببرید. در مقاله دیگری مفصلا توضیح داده‌ایم که بازاریابی دیجیتال چیست.

فرصت یادگیری و مربی‌گری با آموزش بازاریابی شبکه‌ای

فروشندگان باتجربه در لیست شرکت‌های بازاریابی شبکه‌ای، وظیفه جذب و آموزش نیروهای جدید را بر عهده دارند. این ساختار فرصتی ایجاد می‌کند تا افراد تازه‌وارد تحت هدایت کسی قرار بگیرند که مسیر را قبلا طی کرده است. چنین رابطه‌ای نقش یک مربی را ایفا کرده و به شما کمک می‌کند تا با اصول فروش، رفتار حرفه‌ای با مشتری و تکنیک‌های موفقیت آشنا شوید. این ارتباط نه فقط به رشد فردی شما کمک می‌کند، بلکه برای فرد جذب‌کننده هم سودآور است. چون با اجرای تکنیک‌های افزایش فروش در سایت نتورک مارکتینگ، کمیسیون او نیز افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل، این همکاری یک شراکت دوسر‌سود محسوب می‌شود.

آیا نتورک مارکتینگ قانونی است؟

بازاریابی شبکه‌ای به‌خودی‌خود یک مدل تجاری قانونی و شناخته‌شده در بسیاری از کشورهای جهان است؛ اما تفاوت آن با طرح‌های غیرقانونی مانند شرکت‌های هرمی گاهی برای عموم روشن نیست. در یک ساختار قانونیِ نتورک مارکتینگ، تاکید بر فروش واقعی محصول یا خدمات به مصرف‌کننده نهایی است، نه صرفا جذب افراد جدید. شرکت‌هایی مانند Amway، Herbalife و Tupperware نمونه‌هایی از برندهای معتبر جهانی هستند که با رعایت قوانین کشورها و شفافیت در سیستم‌های پاداش‌دهی فعالیت می‌کنند.

با این حال، برخی سودجویان با سوءاستفاده از شباهت ظاهری این مدل به روش‌های هرمی، اقدام به جذب سرمایه و فریب افراد می‌کنند. در ایران نیز بازاریابی شبکه‌ای تحت نظارت وزارت صنعت، معدن و تجارت است و فقط شرکت‌هایی که مجوز رسمی دارند، مجاز به فعالیت هستند. بنابراین برای اطمینان از قانونی بودن یک شرکت نتورک مارکتینگ، استعلام پروانه کسب بازاریابی شبکه‌ای، بررسی مجوزها، مدل درآمدی و تمرکز واقعی بر فروش محصول، امری ضروری است.

انتخاب هوشمندانه در بازاریابی شبکه‌ای؛ مسیر موفقیت با ابزارهای حرفه‌ای

بازاریابی شبکه‌ای می‌تواند مسیر جذابی برای رشد مالی و فردی باشد، به‌شرط آن‌که با آگاهی، تحقیق و انتخاب درست وارد آن شوید. شناخت ساختارهای قانونی، تمرکز بر فروش واقعی محصول، انتخاب شرکت‌های معتبر، پیروی از آیین نامه ۲۹ ماده‌ای بازاریابی شبکه‌ای و استفاده از مهارت‌های ارتباطی از جمله عوامل کلیدی برای موفقیت در این حوزه هستند. اما موفقیت در نتورک مارکتینگ فقط به تلاش شخصی محدود نمی‌شود؛ ابزارهایی که در مسیر استفاده می‌کنید، نقش مهمی در سرعت و اثربخشی عملکردتان دارند.

یکی از این ابزارهای ضروری، سیستم پیامک تبلیغاتی است که می‌تواند به شما در اطلاع‌رسانی سریع، حفظ ارتباط با مشتریان و توسعه شبکه فروش کمک کند. فراز اس ام اس با ارائه‌ خدمات حرفه‌ای ارسال پیامک، به شما کمک می‌کند تا پیامتان را دقیق و هدفمند به مخاطب برسانید. اگر قصد دارید حضوری قدرتمندتر در بازاریابی شبکه‌ای داشته باشید، همین امروز با خدمات پیامکی فراز اس ام اس، یک قدم جلوتر از رقبا باشید.